İkinci Dünya Savaşı sonrası Nürnberg mahkemelerinden Nazi subaylarının savaş kabahatleri ve insanlığa karşı cürümlerden mahkum edilmesini sağlayan hayatta kalan son Nürnberg savcısı Ben Ferencz, ABD’nin Florida eyaletinde 103 yaşında hayatını kaybetti. Ferencz’in Boynton Beach’te yaşadığı bakım konutunda geçtiğimiz cuma günü uykusunda hayatını kaybettiği bildirildi. Ferencz’in mevtini doğrulayan ABD Holokost Müzesi, dünyanın “soykırım kurbanları için adalet arayışında olan bir lideri” kaybettiğini tabir etti.
Normandiya Çıkarması ve Bulge Savaşı’nda misyon almıştı
Ferencz, 1920’de Romanya’nın bir kesimi olan Transilvanya’da doğdu ve antisemitizmden kaçmak için ailesi ile ABD’ye göç etti. Daha sonra New York’a yerleşen Ferencz, 1943’te Harvard Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu ve ABD ordusuna katıldı. Normandiya Çıkarması’nda ve Bulge Savaşı’nda misyon alan Ferencz, daha sonra Nazi savaş hatalarını araştırmak ve delil toplamakla vazifeli bir takıma katıldı. Ferencz’in katıldığı grup, Almanya’daki toplama kamplarını ziyaret ediyor ve şartlar hakkında notlar alarak, hayatta kalanlarla görüşüyordu.
‘Yaşadığım tecrübeler nedeniyle unutulmaz travmalar yaşadığıma hiç kuşku yok’
Almanya’daki en büyük kamplardan biri olan Buchenwald’ı “tarif edilemez dehşetin mezar evi” olarak nitelendiren Ferencz, “Nazi imha merkezlerinde savaş kabahatleri müfettişi olarak yaşadığım tecrübeler nedeniyle unutulmaz travmalar yaşadığıma hiç kuşku yok. Hala detaylar hakkında konuşmamaya yahut düşünmemeye çalışıyorum” demişti.
Savaş hatalısı 10 Nazi’nin idam edilmesini sağladı
Savaştan sonra, avukatlık yapmak için New York’a dönen Ferencz, kısa bir mühlet sonra daha evvel hiçbir duruşma tecrübesi olmamasına karşın, Nürnberg mahkemelerinde Nazilerin yargılanmasına yardımcı olmak için işe alındı. Nazi işgali altındaki Doğu Avrupa’da faaliyet gösteren ve bir milyondan fazla insanı öldürdüğü kestirim edilen gezici SS mevt mangaları Einsatzgruppen üyelerinin davasında başsavcılık yaptı. Ferencz’nin suçlamada bulunduğu 24 üst seviye Nazi yetkilisinden 12’sine idam cezası verildi 10’u idam edildi. Savaş cürümlerini kovuşturulması için memleketler arası bir mahkemenin kurulması istikametinde kampanya yürüten Ferencz’in takviyesi ile 2002’de Milletlerarası Ceza Mahkemesi (ICC) kurulmuştur.
Yorumlar kapalı.