Fundanur Öztürk
Ankara
Sivas Katliamı’nda firari sanıklar Murat Sonkur, Eren Ceylan ve Murat Karataş‘ın yargılandığı davanın son duruşması bugün vakit aşımı gündemiyle görülecek.
2 Temmuz 1993’te Sivas Madımak Oteli’nde 35 kişinin yanarak hayatını kaybettiği katliama ait son dava, Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde sürüyor.
Ana davadan ayrılan ve firari üç sanığın ağırlaştırılmış müebbet mahpusla yargılandığı Madımak Katliamı davasında savcılık, vakit aşımından davanın düşürülmesini talep edebilir.
BBC Türkçe’ye konuşan avukatlar, dava konusunun insanlığa karşı kabahat olduğunu ve nedenle vakit aşımı nedeniyle düşürülmemesi gerektiğini söylüyor.
Firari sanıkların Almanya’da olduğunu ve adreslerine kadar bilindiğini söyleyen avukatlar, Almanya’nın tüm iade taleplerini reddettiğini aktarıyor.
“İnsanlığa karşı kabahatlerde vakit aşımı uygulanamaz”
Bugün duruşmada mahkemenin 30 yıllık vakit aşımı mühleti sebebiyle davayı düşürüp düşürmeyeceği netleşecek.
Müşteki avukatları, savcının vakit aşımı mütalaası ihtimalinde mahkemeden ek müddet isteyecek.
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği avukatlarından Ali Yılmaz, “İnsanlığa karşı işlenmiş kabahatlerde vakit aşımı 30 yılla hudutlu olamaz” diyor.
Davanın 30 yıllık avukatı Şenal Sarıhan ise BBC Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede, “İnsanlığa karşı hatanın tam karşılığı Madımak’tır” tabirlerini kullanıyor:
“Madımak Katliamı, sistemli bir hareketin devamıdır. Kahramanmaraş ve Çorum ile başlamış, Alevi toplumlara ve sol aydınlara yönelik siyasi hedefli, sistemli, aşikâr bir ideolojiyi ve kanıyı maksat alan bir ataktır.”
“Madımak’ta ‘Şeriat isteriz’, ‘Laik Cumhuriyet burada kuruldu, burada yıkılacak’, ‘Laiklik gidecek, şeriat gelecek’ sloganlarıyla bu hareketi gerçekleştirdiler. Ortada açıkça insanlığa karşı işlenmiş bir kabahat kelam konusu.”
Firari sanıkların gıyabında karar kurulabilir mi?
Davası süren firari üç sanık, Anayasal tertibi bozmaya kalkışmak hatasından, ağırlaştırılmış müebbet mahpusla yargılanıyor.
Üç sanık yakalanabilseydi davanın bitmiş olacağını söyleyen Sarıhan, “Eylemleri açık, her türlü kanıt evrakta fakat sanıklar yok” diyor.
Avukat Yılmaz ise bu bireyler hakkında kaçaklık kararı verildiğini ve bu sebeple davada vakit aşımı işlemeyeceğini savunuyor:
“Sanıklar hakkında kaçaklık kararı verildiğinde hem vakit aşımı işlemeyeceği üzere hem de gıyabında karar kurulup ceza verilebilir. Biz tekrar tabirlerine gerek olmaksızın karar verilmesini infazlarına başlanmasını istiyoruz.”
“Çünkü hükümlü oldukları anda, yakalanmalarıyla ilgili müddet çok daha uzun olacak böylelikle bir vakit aşımı sorunu da yaşanmayacak.”
“Bugün cezası katılaşmış 9 sanık hala yurt dışında”
Aradan geçen 30 yıl içerisinde Madımak’ın faillerinin birçok ya yurt dışına kaçtı ya da hayatını kaybetti.
Sarıhan, bugün cezası katılaşmış 9 sanığın hala yurt dışında olduğunu söyleyerek, cezalarının infazı için şimdi vakit aşımı olmadığını hatırlatıyor:
“Cezası katılaşmış 9 firarinin iadesi için için çabayı sürdürmeliyiz, cezalarını çekmeleri gerekiyor. İnsanlığa karşı işlenmiş bir cürmün şayet adaletle de karşılığı tanınmamışsa, yeni katliamlara yol açılmış olur.”
Avukatlar: Kaç mahkumun cezaevinde olduğu bilinmiyor
Sivas katliamını 2002’de sonuçlanan ana davasında sanıklar Anayasal tertibi değiştirme hatasından idam cezası aldı, idam kalktıktan sonra ağırlaştırılmış müebbet cezasına dönüştürüldü.
BBC Türkçe’ye konuşan avukatlar, hala en az 30 sanığın bu cezadan hükümlü olması gerektiğini ancak kaçının cezaevinde olduğunun bilinmediğini söylüyor.
Yılmaz, “Halen cezaevinde kaç mahkumun yattığına dair bilgileri Adalet Bakanlığı yıllardır bir türlü açıklamadı” diyor.
Sarıhan ise yıllar içerisinde hem avukat hem de milletvekili olarak çok sefer bu bilgiye ulaşmak istediğini lakin sonuçsuz kaldığını belirtiyor:
“30 sanığın içeride olması lazım fakat tekraren ‘Kaç kişi içeride’ diye soruyoruz, bize sağlıklı bilgi verilmiyor.”
“Adalet Bakanlığı’ndan kamuoyunu bilgilendirmesini bekliyoruz. Ne kadarı cezaevine girdi, yattı, tahliye oldu ya da olmadı?”
“Almanya sanıkları iade etmiyor”
Avukatlar, sanıkların yüklü olarak Almanya’da olduğunu fakat Almanya’nın sanıkların iadesini yıllar içinde türlü sebeplerle reddettiğini söylüyor.
Bu davada kırmızı bültenle aranan firari üç sanığın da Almanya’da olduğunu ve adreslerinin bilindiğini söyleyen Yılmaz konuşuyor:
“Biz bunların Almanya’da olduğunu tespit ettirdik, yakalanması için her türlü süreç başlattık, kırmızı bülten çıkartıldı. Adreslerini mahkemeye sunuyoruz lakin Almanya bu sanıkları vermek istemiyor.”
“Bu sanıklardan birinin Alman istihbaratında olduğuna dair duyumlarımız var. Almanya hem vermiyor hem de istihbarat elemanı olarak kullanıyor.”
Sarıhan ise geçmişte Almanya’nın sıkıyönetim mahkemelerini mazeret ederek sanıkları iade etmediğini, bu tavrın 30 yıldır sürdüğünü söylüyor:
“Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) kalktı, iade edin dedik, bu sefer sizde idam cezası var, iade etmiyoruz dediler. İdam kalktıktan sonra da başvurduk, sonuçsuz.”
Üç başka davayla Madımak
Madımakla ilgili bugüne dek üç farklı dava açıldı.
Polis kayıtlarına nazaran Madımak Oteli önündeki kalabalık 15 bin kişiyi bulmuştu lakin 170 kişi hakkında dava açıldı. Dava Ankara 1 No’lu Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde (DGM) görüldü.
Mahkeme birinci davadan başlayarak çok sayıda şahidi tahliye etti, birinci kararını “adam öldürme” ve Toplantı ve Şov Yürüyüşleri Yasası’na karşıtlık cürümlerinden verdi.
Avukatların itirazı üzerine Yargıtay, evrakın Anayasal sistemin ortadan kaldırılması teşebbüsü olduğunu ve bu unsurdan yargılanmaları gerektiğini söyledi.
Fakat haklarında idam cezası verilen ve sonradan ağırlaştırılmış müebbet cezasına çevrilen sanıkların birden fazla yurt dışına kaçtı, ya da avukatların tabiriyle “sistemli bir biçimde” kaçırıldı.
Sarıhan, “Haklarında idam cezası verilen sanıklar bile dışarıdaydılar ve örgütlü bir biçimde kaçırıldılar zira hareketin ne manaya geldiğinin bilincindeydiler” diyor.
Ana dava 2001 yılına kadar etaplı olarak sürdü ve 2002 yılında sonlandı.
Madımağın “1 numaralı sanığı” olarak tanım edilen devrin Refah Partili Belediye Meclis Üyesi Cafer Erçakmak ve arkadaşlarının davası ayrıldı, bu sanıkların da kaçak olduğu biliniyordu.
Erçakmak 18 yıldır Avrupa’da aranırken, cenazesi 2011 yılında Sivas’taki konutundan çıktı. Erçakmak vefatı üzerindeki kuşkular geçtiğimiz yıla kadar hala tartışılıyordu.
Yorumlar kapalı.