Nostr, kullanıcıların rastgele bir merkezi sunucuya güvenmek yerine bağımsız olarak çalıştırılan global sunuculara katılmalarını sağlayan bir toplumsal medya protokolüdür. Bu sebeple “merkeziyetsiz toplumsal medya” olarak da bilinen Nostr, sansüre karşı dirençlidir.
Nostr Nedir?
Merkeziyetsiz toplumsal medya ağı Mastodon’a benzeyen Nostr, kullanıcıların rastgele bir merkezi sunucuya güvenmek yerine bağımsız olarak çalıştırılan global sunuculara yahut aktarıcılara katılmalarına imkan tanıyan bir toplumsal medya protokolüdür. NOSTR’ın açılımı, “Notes and Other Stuff Transmitted by Relays” yani Türkçe manası “Aktarıcılar Tarafından Aktarılan Notlar ve Başka Ögeler”dir.
Mastodon’dan farklı olarak ise bu protokolde e-posta ve şifre hesabı yerine Bitcoin’e emsal açık/özel anahtar sistemi kullanılır. Mevcut durumda üzerinde birçok sistem oluşturulmuş olan protokol kullanıcılara, Bitcoin Lightning ödemelerine bile entegre edilmiş olan Damus üzere merkeziyetsiz ve sansüre dirençli çeşitli toplumsal medya uygulamaları sunar.
Merkeziyetsiz Toplumsal Medyanın Özellikleri
- Sansüre dirençlidir: Nostr sansüre karşı dirençlidir zira öteki sunuculara yayın yapmanız engellenmiş olsa bile herkes bir sunucu oluşturup ona yazabilir
- Hesaplar yerine anahtarlar kullanır: Tıpkı kripto cüzdanlarında olduğu üzere Nostr istemcileri (uygulamaları) e-posta ve şifre kullanmak yerine “hesabınızı” oluşturmak için genel ve özel anahtarlar kullanır.
- Bitcoin ödemeleri entegrasyonu: Protokol aktarıcıları, spam hücumlarını önlemek için Bitcoin ödemelerini kullanabilir. Damus üzere istemciler ise kullanıcılar için Bitcoin Lightening ödemelerini hali hazırda entegre etmişlerdir.
- Hızla ivme kazanıyor: Jack Dorsey’nin de desteklediği protokol, piyasaya sürülmesinden bu yana süratle popülerlik kazanıyor ve Nostr üzerinde oluşturulan birkaç uygulama şimdiden kullanıcılardan ilgi görüyor.
Nostr Nasıl Çalışır?
Nostr iki bileşen ile çalışır: Client (istemciler) ve relay (aktarıcılar). Protokolün her kullanıcısı, tıpkı Namus uygulaması üzere bir istemci çalıştırır. Ayrıyeten herkes bir aktarıcı çalıştırabilir.
Tüm kripto para ünitelerinde olduğu üzere hesabınıza erişmek için istemciniz aracılığıyla bir genel ve özel anahtar eşleştirmesi oluşturursunuz. Genel anahtarlar kullanıcı isimlerine ve özel anahtarlar da şifrelere benzeri. Lakin unutulmamalıdır ki özel anahtarlar zımnî kalmalıdır ve inançlı bir yerde saklanmalıdır, çünkü şifre sıfırlamak mümkün değildir.
Twitter’daki tweet gibisi bir ileti yayınlamak için aktarıcılara bağlanır ve özel anahtarınızla da bildirileri imzalarsınız. Bağlandığınız aktarıcı iletinizi yayınlayacaktır.
NOSTR’daki açık adresler de herkesin, alıcının açık anahtarıyla şifrelendiğinden sadece uygun alıcının şifresini çözebileceği özel bir ileti göndermesini mümkün kılar.
Merkeziyetsiz Toplumsal Medya ve Bitcoin İlişkisi
Merkeziyetsiz bir para ünitesi olan Bitcoin’in, merkeziyetsiz bir toplumsal ağa uyumlu bir formda entegrasyonu son derece doğaldır. Hasebiyle Nostr’da, istemcilerin Bitcoin ve Lightning ödemelerine entegre edilmesi kolaydır.
NOSTR hesapları, genel/özel anahtar eşleştirmesi olan kripto cüzdanlarına misal formda çalışır. Hasebiyle kripto alanında tecrübeli olanlar, bu merkeziyetsiz platformu kullanmaya alışma sürecini, bu alanda yeni olanlara göre daha kolay bulabilirler. Platform istemcileri, finansal süreç yapmak isteyen kullanıcıların kolay ve müsaade gerektirmeyen yollarla doğrulanmış eşlere Bitcoin göndermelerini sağlayabilir.
Yorumlar kapalı.