Merkez Bankası’nın 27 ay sonra birinci sefer faiz artırımına gittiği 22 Haziran’daki Para Siyaseti Şurası (PPK) toplantısına ait özet metni yayımlandı.
Metinde, “Kurul, mevcut para siyaseti çerçevesinin enflasyon görünümü ve üst taraflı riskler göz önüne alındığında yüzde 5 enflasyon maksadını gerçekleştirmekten çok uzak olduğu değerlendirmesinde bulunmuştur” sözlerine yer vererek yüksek enflasyona dikkat çekildi.
TCMB’nin 22 Haziran 2023 tarihli PPK toplantı özetinde şu tabirlere yer verildi:
“Kurul, para siyaseti kararıyla birlikte kredi büyümesi ile kredi ve mevduat faizlerine ait tespitlerde bulunmuştur. Finansal istikrar perspektifiyle, hassaslık tahlilleri yapılarak bankacılık sisteminin siyaset faiz oranlarındaki artışlara karşı güçlü ve dayanıklığı olduğu değerlendirilmiştir.
Kredi büyümesi iç talebi artırarak enflasyon üzerinde risk oluşturmaktadır. 16 Haziran 2023 prestijiyle, 2022 yılı sonuna kıyasla ferdî kredi bakiyesi kredi kartlarında yüzde 65,7, taşıt kredilerinde yüzde 63,1, gereksinim kredilerinde yüzde 27, konut kredilerinde yüzde 21,3 olmak üzere toplamda yüzde 38,1 oranında artmıştır. Öbür taraftan, son PPK periyodundan bu yana gereksinim kredi büyümesi yavaşlamıştır. Bu gelişmede kredi büyümesine dayalı menkul değer tesisi uygulamasının kapsamının genişletilmesi ve var olan düzenlemeler nedeniyle mevduat faizlerindeki artış tesirli olmuştur.
Kredi ve mevduat faizleri ile siyaset faizi ortasındaki fark bir evvelki PPK devrinde artmıştır. 16 Haziran 2023 haftası prestijiyle daldaki ortalama muhtaçlık kredisi (KMH hariç) faizleri düzenleme öncesi periyoda nazaran 749 baz puan artarak yüzde 41,7 düzeyine yükselmiştir. Türk lirası ticari kredi faizleri yatay bir seyir ile yüzde 14,7 olarak gerçekleşmiştir. Mevduat faizi evvelki PPK devrinden bu yana 674 baz puan artışla yüzde 30,3’e yükselmiştir. Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarında faiz üst tavanının kaldırılmasının üst taraflı tesiri devam etmektedir.
Bu çerçevede Heyet, mali sıkılaştırma ile birlikte mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçevenin sadeleştirilmesi süreciyle piyasa düzeneklerinin fonksiyonelliğinin artırılması gerekliliğini değerlendirmiştir.
Kurul siyaset faizini enflasyonun ana eğiliminin gerilemesini ve orta vadede yüzde 5 amacına ulaşmasını sağlayacak mali ve finansal şartları oluşturacak halde belirleyecektir. Şura, mevcut para siyaseti çerçevesinin enflasyon görünümü ve üst taraflı riskler göz önüne alındığında yüzde 5 enflasyon maksadını gerçekleştirmekten çok uzak olduğu değerlendirmesinde bulunmuştur. Fiyat istikrarındaki bozulmanın makroekonomik istikrarı ve bilhassa finansal istikrarı tehdit ettiğine dikkat çekilmiştir. Bu doğrultuda Şura, adımları gerektiği vakitte ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilen bir nakdî sıkılaştırma sürecinin uygulanmasına karar vermiştir. Nakdî sıkılaştırma sürecinin enflasyon görünümünde bariz düzgünleşme sağlanana kadar devam etmesi öngörülmüştür.
Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 8,5’ten yüzde 15 seviyesine yükseltilmiştir. Şura alınan bu kararı, dezenflasyonun en kısa müddette tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın denetim altına alınması için başlatılan nakdî sıkılaştırma sürecinin birinci adımı olarak öngörmektedir.
Kurul, mali sıkılaştırma sürecinin makroekonomik ve finansal şartlar üzerindeki tesirlerine dair tahlilleri incelemiştir. Faiz artırım senaryolarının enflasyon, kredi büyümesi, kredi ve piyasa faizleri, ekonomik aktivite, beklentiler üzere anahtar makroekonomik değişkenler üzerindeki tesirleri ile bankacılık gerilim testleri değerlendirilmiştir. Enflasyon görünümü bu doğrultuda yeni adımların atılmasını gerekli kılmaktadır.
Enflasyon ve enflasyon eğilimine ait göstergeler yakından takip edilecek ve TCMB, fiyat istikrarı temel hedefi doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.
Kurul, gayeden epey uzaklaşan enflasyonun para siyasetinin faal kullanımını gerektirdiği tespitinde bulunmuştur. Nakdî sıkılaştırma sürecinin başlaması ile para siyasetinin aktifliği artacaktır.
Buna ek olarak Konsey, mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçevenin makro finansal istikrarı destekleme konusunda zayıf kaldığı ve piyasa sistemlerinin fonksiyonelliğini olumsuz etkilediği tespitlerini yapmıştır. Bu doğrultuda kelam konusu çerçevede sadeleşme siyaseti benimsenmiştir. Mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçeve, piyasa sistemlerinin fonksiyonelliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek halde sadeleştirilecektir. Yumuşak bir geçiş süreci için sadeleşme siyasetinin kademeli olmasına karar verilmiştir. Sadeleşme sürecinde dönüşümün suratı ve sıralaması tesir tahlilleri ile belirlenecektir. TCMB tarafından yapılan düzenlemelere ait tesir tahlilleri kelam konusu çerçevenin tüm bileşenleri için enflasyon, faizler, döviz kurları, rezervler, beklentiler, menkul değerler ve finansal istikrar üzerindeki yansımalarıyla birlikte bütüncül bir bakış açısıyla kıymetlendirilerek yapılacaktır.
Bununla birlikte, fiyat istikrarının sürekliliğini sağlamak maksadıyla, TCMB cari dengeyi güzelleştirecek stratejik yatırımları desteklemeye devam edecektir.
Kurul, kararlarını öngörülebilir, data odaklı ve şeffaf bir çerçevede almaya devam edecektir.”
Yorumlar kapalı.