İspanya, cumartesi günü AB periyot başkanlığını İsveç’ten devraldı. Temmuz ayının sonunda ülkede yapılacak genel seçimde ise hükümetin değişmesi kelam konusu. Pekala bu, Brüksel’i nasıl etkileyecek?
İspanya’da yapılan kamuoyu yoklamaları muhafazakâr Halk Partisi’nin (PP) önde olduğunu gösteriyor. Halk Partisi’nin sağ popülist Vox Partisi ile koalisyon kurması halinde Sanchez’in liderliğinde kurulabilecek sol koalisyona kıyasla parlamentoda muhtemelen daha fazla sandalyeye sahip olacak.
Başbakan Sanchez, İspanya’nın periyot başkanlığına seçimlerin pek de tesiri olmayacağını savunuyor. Haziran ayı başında Madrid’de yaptığı açıklamada da, “Demokrasi hiçbir vakit bir sorun değil. Devir başkanlığı sırasında seçimlerin olması Avrupa’da bir birinci değil. Daha evvel de hükümet değişikliği yaşanmıştı” demişti.
Alışılmadık başlangıç
Fransa, 2022 yılının birinci yarısında AB devir başkanlığını üstlendiği sırada Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron cumhurbaşkanlığı seçimleri için yine aday olmuştu. 2009 yılında da Çek Cumhuriyeti AB periyot başkanlığını yürüttüğü sırada hükümet krizi yaşanmış ve hükümet devrilmişti.
Ancak altı ay sürecek periyot başkanlığının daha birinci haftalarında seçime gidilmesi ve muhtemel bir hükümet değişikliği birinci kere gerçekleşecek. Bu nedenle de Pedro Sanchez, Avrupa Parlamentosu’ndaki yapacağı konuşmayı erteledi.
Sanchez’in seçimlerden evvel Strasbourg’da devir başkanlığı programını tanıtması ve bunun parlamentoda tartışılması öngörülüyordu. Artık İspanya’nın periyot başkanlığı programı Eylül ayında yeni seçilecek başbakan tarafından tanıtılacak.
Brüksel’deki İspanyol AB diplomatlar, devir başkanlığı ile ilgili çalışmaların seçim olsun ya da olmasın planlandığı üzere rutin bir halde yürütüleceği konusunda teminat veriyor. Devir başkanlığı ile ilgili çalışmalara aylardır hazırlık yapıldığını, çalışmaların gelecek yıl devir başkanlığını devralacak olan Belçika ve Macaristan ile uyum içinde yürütüldüğü belirtiliyor.
İspanyol siyasi analistler ve gazeteciler de, Madrid’de hükümet değişikliği olması ve muhafazakâr-sağ popülist bir koalisyonun iktidara gelmesi halinde bile İspanya’nın AB yanlısı çizgisinde değişiklik olmayacağını söz ediyor.
La Vanguardia gazetesi, İspanya’nın AB periyot başkanlığını devralacak olmasını “İspanyol hükümeti gelecek altı ay boyunca Avrupa’nın direkt karşı karşıya olduğu birçok sınamayı aşmak zorunda kalacak… İspanya geçmişte periyot başkanlıklarını tatmin edici bir formda yürütmüştü, yeniden birebiri bekleniyor” sözleriyle kıymetlendiriyor. 1986 yılında AB’ye üye olan İspanya, beşinci defa periyot başkanlığını üstlenecek.
En kıymetli misyon: Ukrayna ve genişleme
Siyasal bilimler uzmanı Carme Colomina, niyet kuruluşlarının Madrid’de düzenlediği devir başkanlığını hazırlık toplantısında, İspanya’yı bekleyen en değerli misyonun Ukrayna’ya dayanak ve Rus saldırganlığına karşı koymak olduğu görüşünde. Colomina, “Ukrayna, AB’nin her tartışmasında, her kararında mevcut” diyor.
AB’nin Ukrayna ve Moldova’nın Brüksel ile iştirak müzakerelerine bu yıl başlayıp başlamayacağına karar vermesi gerekiyor. Carme Colomina, Batı Balkanlar bölgesinde AB’ye üye olmak isteyen öteki ülkelerde de hareketlilik gözlemlediğini söz ediyor.
“Genişleme için güçlü bir ivme var. Bunun muvaffakiyete ulaşması için, nasıl kullanacağımızı şimdi bilmiyoruz. Bu yalnızca adaylara değil, bize de bağlı” diyen Colomina, daha fazla üye ile de hareket kabiliyetini sürdürebilmesi için AB içinde yapılması gereken ıslahatlara işaret ediyor.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares Bueno da İspanya’nın AB’nin yeni üye kabul etme kabiliyetini tartışmaya açmak istediğini söylemişti. İspanya Dışişleri Bakanı Madrid’de yaptığı açıklamada, “Entegrasyonun bir sonraki basamağını oluşturacak ıslahatlar hakkında düşünmeliyiz. Dış ve maliye siyasetlerinde çoğunluğun oyu prensibi uygulanması buna bir örnek olabilir. Aday ülkelerin Avrupa umutlarını ihmal etmemeliyiz” formunda konuşmuştu.
Borçlanmadan elektrik piyasasına ıslahat planları
İspanyol hükümeti yıl sonuna kadar AB içinde bir dizi yasal düzenlemeyi tamamlamayı hedefliyor. Euro Bölgesi içinde borçlanma kurallarına ait yeni düzenleme İspanya’nın gündemindeki hususlar ortasında. Bunun yanı sıra Avrupa Parlamentosu ile müzakere edilecek olan AB’nin dış sonlarında iltica sürecinin sıkılaştırılması da kıymetli gündem başlıklarından biri. Elektrik piyasasına ait düzenlemede uzlaşma sağlanması da İspanya’nın maksatları ortasında bulunuyor.
İspanya Başbakanı Sanchez de, düzenlediği bir basın toplantısında AB’nin Çin’den daha bağımsız hale gelmesi, kilit kıymete sahip endüstrinin Avrupa’ya yerleşmesi yahut Avrupa’da tutulması gerektiğini söylemişti.
Sanchez, Latin Amerika ve Karayip ülkeleri ile bağların tekrar canlandırılmasına da odaklanıyor. Bu kapsamda Güney Amerika Ortak Pazarı’na (MERCOSUR) dahil ülkelerin yanı sıra Şili ve Meksika ile ticaret mutabakatlarının imzalanması öngörülüyor. İspanya’daki seçimlerden evvel, 17-18 Temmuz tarihlerinde AB-Latin Amerika tepesi düzenlenmesi de planlanıyor.
İspanya ülkeyi tanıtmayı da hedefliyor
Dönem başkanlığında İspanya’nın selefi İsveç daha tavırlı tutumuyla dikkat çekerken, İspanyol hükümeti bu süreyi ülkenin Avrupa kamuoyuna tanıtmak için de kullanmayı planlıyor. AB’nin olağan toplantıları ve yapılacak olan harika tepe, ortalarında Mallorca ve Kanarya Adaları’nın da bulunduğu 22 farklı yerde düzenlenecek.
İsveç, birkaç istisna dışında toplantıları Stockholm Havalimanı yakınlarındaki fuar alanındaki salonlarda düzenlemişti. Brüksel’deki diplomatlar, farklı yerlerde düzenlenecek toplantılarla İspanya’nın nasıl parlayacağı yahut maksatlarını hayata nasıl geçireceğini konusunda şimdiden kıymetlendirme yapmanın sıkıntı olduğu görüşünde.
2009 yılında Avrupa Bakanı olarak Finlandiya’nın periyot başkanlığına tanıklık yapan Alexander Stubb ise, “Dönem liderleri gündemi belirlemek ister fakat nihayetinde gündemi periyot başkanlığı mühletince yaşanan yeni gelişmeler belirleyici olur” diyor.
Yorumlar kapalı.