Mimar Ayhan Çelik, İklim Adaleti Koalisyonu
“Tüm ilgililerin dikkatine” diyorum. O kadar çok ilgili var ki… Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Etraf vilayet müdürlükleri, Valilikler ,Belediyeler, Tarım Orman Bakanlığı, Tarım Vilayet Müdürlükleri, DSİ, Sıhhat Bakanlığı … Liste uzar masraf … Toplumun tüm kısımlarını ilgilendiren ve sorumlu tutan dev bir meseleden bahsediyoruz. Münasebetiyle herkesin ciddiyetle kendi yetki ve sorumluluk alanını tanım edip, o alan üzerinden mevzuya dahil olması ve dönüştürücü rol olması gerekir. Örnek olarak bu molozları tarım alanlarına dökülmesine ilgili bakanlığın tüm üniteleri, dere yataklarına dökülmesine tekrar tarım ve DSİ nasıl ses çıkarmaz… Herkesin birebir seviyede sorumluluğu var örneğin asbest ve toz kirliliği bahislerine sıhhat bakanlığı nasıl sessiz kalır….Örneklerle ilerlersek bu liste bu türlü uzar sarfiyat. Tekrar katili herkesin bildiği, maktulü herkesin tanıdığı bir cinayete mani olmak yerine sessizce tanıklık ediyor ve ne yazık ki ortak oluyoruz… Olmaz… Bu sorumluluk herkesin, bu kadar milyon metreküp moloz halının altına süpürülemez…”
1.Resmi açıklamalar kimseyi tatmin etmiyor.
2. Çok mu güç, akılcı olanı, bilimsel olanı, sistematik olanı yapmak?
3. Üçüncü gruplama kriteri yapı kullanım, daha doğrusu inşa gayesi olabilir
Yapıları, endüstriyel tesis yapıları, sıhhat yapıları ( bunlarda farklı bir çok kriter de öne çıkmaktadır) ve öbür yapılar olarak iki kümeye ayrılabilir. Endüstriyel yapılar, sıhhat yapıları, bilhassa proseslerinde sıcak su, buhar, soğutma suyu, basınçlı gaz kullanımı, iletimi vb gerektiren yapılarda asbest kullanım ihtimali yüksektir. Bu nedenle bu tıp yapılar özel önlemlerle ve ölçümlerle süreç görecek yapılar olarak ayrılmalıdır. Bu hazırlıklar tamamlanıncaya kadar yapılar izole edilmelidir. Başka yapılar tartıyla konut olmak üzere, eğitim, ofis, idari vb.yapılardan oluşmaktadır. 3.4. Başka yapılarda daha alt kriterlere nazaran gruplanabilir. Zelzele bölgesindeki eski yapı stoğunun çok değerli kısmı mütevazi yapılardan oluşmaktadır. Asbestin ağır kullanıldığı kazan daireleri, kalorifer boruları, asma tavanlar vb içermeyen, çoğun- lukla sobalı (sobalı etrafında amyant levha kullanımının hala sürdüğünden emin değilim lakin azaldığını söyleyebilirim. En azından son yıllarda erişim zahmeti nedeniyle) ya da doğalgaz geldik- deri sonra kombiye geçebilmiş yapılardır. Çoğunlukla bodrumsuzdur ve su yalıtımı, ya da ısı yalıtımı da bulunmamaktadır. Bilhassa çatı örtülerinde asbestli levha kullanımının sonlu sayıda kırsalda ve ikinci el materyal kullanım alanlarıyla hudutlu olduğunu söyleyebiliriz. Yaygın kullanılan asbestli levhalar, uzun ömürlü olmadıklarından son on yıl içerisinde sökülmüş ve öteki bir materyal ile değiştirilmişlerdir. Taban kaplaması olarak kullanılanlar da kısa ömürlü ve gibisi halde yenilenme ihtimali çok yüksek orandadır. Tekrar de yıkım ve söküm sırasında bodrumlu yapılar, kazan daireli yapılar, levha çatı örtülü yapılar bilhassa gruplanmalı ve denetimsiz/ölçümüz yapılmalarına müsaade verilmemelidir.
4. Enkazlardan gerecin geri dönüşümü ya da kullanımı sağlanmalıdır
6. Asıl asbest riski altyapı çalışmalarıyla başlar
Henüz yerleşimlerde mevcut altyapılar sökülmeye, altyapı inşaatlarına, tamir ve tamirine başlan- mamıştır. Asıl asbest riski yer altında ve bilhassa içme suyu şebekelerinde gizlidir. Şimdiden kamuoyunu ve herkesi çok kesin olarak uyarmalı, ve hiçbir yanlışlı sürece sessiz kalınmayacağı duyurulmalıdır. İlgili uzman derneğin sertifikalandırdığı, tam yetkili, kamu ismine denetlemeyle vazifeli bir uzmanın bulunmadığı, tek bir metre hafriyata bile istek olmayacağı aleni olarak şimdiden ilan.
7. Hiçbir asbest riski taşımasa dahi, sökme, yıkma, parçalama sırasında ortaya çıkan tozların tüm canlılar ve tabiat üzerine tahribatını biliyoruz
Vahşi yıkıma da, yırtıcı nakliyeye de, yırtıcı depola- maya da razı olunmamalıdır. Kolay ancak temel tedbirleri alma basiretinden bile mahrum olmak kabul edilmemelidir. Afet içinden yine afet yaratma döngüsüne mahkum değiliz ve bu döngüyü kıracak kamusal birikim bu toplumda var.
Yorumlar kapalı.