Suriyeli toplumsal cinsiyet eşitliği aktivisti Lubna Albadawi, Suriye’de 8 Mart’ın, bayanların maruz kaldığı zorluklara dikkat çekmek, hakları ile refahlarını savunmak için bir fırsat olduğunu ve cinsiyet temelli şiddet, ayrımcılık ve ekonomik eşitsizliğe karşı farkındalığı artırmayı hedefleyen etkinliklerle karşılandığını belirtti. Bununla birlikte, ülkede devam eden çatışmalı sürecin, bayanlar ve onların hakları üzerinde yıkıcı bir tesir yarattığını da belirtmenin değerli olduğunu söyleyen Suriyeli feminist, ülkesindeki bayanların yerinden edilme, şiddet ve öbür travma çeşitleriyle karşı karşıya kaldığını vurguladı.
Albadawi, bayan haklarının evrenselliğine ve her bayanın milliyeti, dini yahut etnik kökeninden bağımsız olarak baskı ve ayrımcılıktan uzak bir ömrü hak ettiğine inandığını ekleyerek, şu iletisi paylaştı: “Türkiye’deki ve dünyadaki bayanlara, ataerkil bir toplumda haklarımız ve prestijimiz için uğraş etmenin zorluklarını yaşamış bayanlar olarak, dayanışma içinde olduğumuzu belirtmek istiyoruz. Eşitlik çabanızda karşılaştığınız şiddet ve ayrımcılık üzere zorlukları tanıyoruz. Türkiye’deki bayanları hakları için çaba etmeye ve birbirlerine takviye olmaya çağırıyorum. Bayan haklarının insan hakları olduğuna ve cinsiyet eşitliği için çabanın global olduğuna inanıyorum. Farklı dünya bölgelerindeki bayanların farklı zorluklarla karşılaştığını fark ediyoruz, lakin bu zorlukların köklerinin ekseriyetle tıpkı olduğunu da biliyoruz: Ataerkil yapı, cinsiyete dayalı şiddet ve ayrımcılık. Birlikte çalışarak, her bayanın prestij, güvenlik ve özgürlük içinde yaşayabileceği bir dünya yaratabileceğimize inanıyorum. Sesi yükseltmeye ve değişim talep etmeye devam etmemiz gerekiyor.”
PERU: HAKLARIMIZA KİBAR TALEPLERLE ULAŞMADIK
Perulu gazeteci Gloria Purizaca, ülkesinde 8 Mart’ın, ayrımcılığa ve erkek egemenliğine karşı bayanların uğraşının anıldığı bir gün olduğunu söyledi. Şu anda, Peru’da bayanların ve kız çocuklarının en büyük meselelerinden ikisinin, temel olarak cinsel sömürüyü amaçlayan “insan kaçakçılığı ve ortadan kaybolmalar” olduğuna dikkat çekti. Bununla birlikte Perulu bayanların cinsel ve üreme sıhhatinin toplumla birlikte devlet kurumlarından da etkilendiğini belirten Purizaca, “Bir örnek vermek gerekirse, tecavüz olaylarında terapötik kürtaja erişim, ülkedeki bayanlar için bir hak olmasına rağmen buna ulaşmak neredeyse olanaksız” dedi.
Perulu bayanların, bilhassa en fakirlerinin, maruz kaldığı her türlü cinsiyet temelli şiddete karşı adalete erişiminin çok güç olduğunu vurgulayan Purizaca, şunları söyledi: “Bu nedenle bayanların seslerinin duyulmadığı bir ülkede bayanlar günü değerli. Zira bu, yaşadığımız farklı ihlalleri vurgulama fırsatımızın olduğu bir gün. Bayanlar sadece bayan oldukları için asırlarca ayrımcılık yaşadı fakat şu anda sahip olduğumuz hakların hiçbirine kibarca talep edilerek ulaşılmadı. Tersine, bizden evvelki bayanlar daima uğraş ederek o hakları elde etti. Bu biçimde, erkekler için inşa edilmiş bir dünyada yaşamamıza rağmen haklarımız için gayret sona ermemeli. Değişim kolay değil ancak farklı pürüzlerle karşılaşsak bile sesimizi yükseltmek ve cinsiyetçi yapıyı sorgulamak zati tüm çeşitlilikleriyle bayan haklarının fethine gerçek atılmış bir adımdır.”
YUNANİSTAN: BİZİM İÇİN HENGAME GÜNÜ
Yunanistan’dan ecofeminist Anastasia Vaitsopoulou, son birkaç yıldır 8 Mart’ın, milletlerarası feminist bir greve dönüştüğünü belirterek “Bu, güllerle ve ikramlarla kutlanacak bir gün değil” dedi. Yunanistan’da COVID-19 salgını sırasında ve sonrasında ağırlaşan bir bayan cinayeti “salgını” olduğunu ve feminist hareketin hâlâ “kadın cinayeti” teriminin yasal olarak tanınması için uğraş ettiğini aktaran Vaitsopoulou, “Bir araştırmaya nazaran Yunanistan’da 2020’deki 8 bayan cinayeti, 2021’de 23’e çıktı ve yüzde 187.5 artışla 2021’de bayan cinayetlerinde en yüksek artış yaşandı. Ek olarak, pandemi periyodunda 2020’de fizikî şiddet mağdurlarının sayısına yüzde 110.2 ve 2021’de yüzde 90.4 oranında korkutucu bir artış damgasını vurdu. Yani, Yunanistan’da bayanlar günü bir hengame günüdür” dedi.
Vaitsopoulou, şunları ekledi: “Feminist sloganın altını çizdiği üzere ‘Biz durduğumuzda, dünya bizimle birlikte durur.’ Etnopatriarkaya karşı, daima birlikte bu kesişen çabayı vermemiz ve birleşmemiz gerekiyor. Yunanistan’dan Türkiye’ye, Meksika’dan İran’a, Yemen’den Filistin’e ve Çin’e kadar, kadınlık ve bayanlar, yerliler, göçmenler, mülteciler, hepimiz birebir meseleleri yaşıyoruz. 8 Mart’ta yaptığımız üzere durmaya (Kadınlar Günü kutlama değil, grevdir) karar verdiğimizde, geri kalan dünya, fiyatlı olmayan emeğimizin ne kadar kıymetli olduğunu, bayan düşmanlığının bizi öldürdüğünü, cis, trans ve non-binary bireyleri nasıl etkilediğini ve toplumlarımızın cinsiyet eşitliği konusunda gerçek ilerleme kaydetmek için hâlâ atması gereken ne kadar adım olduğunu fark edecektir. İranlı bayanların uğruna uğraş ettiği ‘Kadın, Ömür, Özgürlük’ amacına, ırk, sınıf, engellilik, cinsel yönelim üzere ayrımlar gözetmeksizin ulaşana kadar… Son olarak, biz Yunanistan’dan feministler; size, komşularımıza yönelik son sarsıntıdan ötürü en derin taziyelerimizi iletiyor ve mağdurlarla dayanışma içinde olduğumuzu belirtmek istiyoruz.”
AFGANİSTAN: KARALIĞA KARŞI BİR MUM GİBİ
Afganistan Devrimci Bayanlar Birliği’nden (RAWA) Friba, “Afgan bayanlar, ülkeyi en bayan düşmanı, bilgisiz, hatalı ve kana susamış köktendinci güçlerin yönettiği bir vakitte 8 Mart’ı kutlayacak” dedi. Ülkesindeki bayanların Taliban’a karşı gayretini hatırlatan Friba, “ABD’nin, öteki Batılı hükümetlerin ve onların paralı askerlerinin ihanetlerine ve cürümlerine rağmen Afganistan’ın bayanları sokaklara çıkıp temel hakları için bağırdıklarında, Taliban’a ve bayan düşmanı zihniyetlerine karşı olduklarını esasen güçlü bir halde gösterdiler. Afganistan’ın mert bayanları azap görmelerine, tehdit edilmelerine ve hapsedilmelerine rağmen pes etmediler ve yeniden sokaklara çıkıp ağır silahlı Taliban’a karşı durdular” tabirlerini kullandı.
Afganistan’da 8 Mart’ın, “kadın ve insanlık düşmanlarına karşı şehitlerin anısına, çaba ve kelamın yenilenme günü” olduğunu belirten Friba, mevcut durumda Taliban’a karşı bayanların protestosunu “topraklarımızın derin karanlığında bir mum gibi” tabiriyle tanımladı.
“PRATİK BİRLİKLE MÜMKÜN”
Afgan bayanların her geçen gün daha örgütlü ve harekete geçmeye hazır olduklarına inandıklarının ve bu “gerileyen gücün” ömrünü daha da kısaltacak şeyin bayanların uğraşı olacağının altını çizen Friba, şu tabirleri kullandı: “Biz RAWA olarak, tüm Ortadoğu’daki bu hatalı, bilgisiz ve köktendinci rejimlerin devrilmesini temenni ederken, Afganistan, İran, Irak, Suriye, Kürtlerin yaşadığı bölgeler ve başka ülkelerde özgürlük, demokrasi ve laikliğin tam olarak sağlanabilmesinin, bilhassa bayanların daima uğraşı ve tüm ilerici ve demokratik güçlerin pratik birliğiyle mümkün olacağına inanıyoruz. Bu, emperyalist hükümet, gerici ve terörist kümelerin modellerini, toplumumuzdan bir an evvel ve herkes için büsbütün yıkmak ve kökünden sökmek için gerekli olacaktır. Dünyanın dört bir yanındaki tüm bayanlardan bu günü baskıya karşı birlik, dayanışma ve yenilenme günü olarak kutlamalarını, ayrıyeten Türkiye ve dünyanın başka bölgelerindeki devrimci ve öncü bayanlardan Afganistanlı bayanların yanında durmalarını istiyoruz. Karanlığa karşı çabamızı protesto yoluyla desteklemelerini ve hükümetlerini, Taliban’ı desteklemekten vazgeçirmelerini istiyoruz.”
İRAN: DEVİRMEK ZORUNDAYIZ
İranlı Feminist Ava Avishan, İslam Cumhuriyeti’nin birinci günlerinden ve birinci Dünya Bayanlar Günü’nden itibaren bayanların, rejime ve onun kısıtlayıcı maddelerine karşı direndiğini ve zarurî başörtüsüne karşı durduğunu söyledi. MEK (Halkın Mücahitleri Örgütü) üzere siyasi yapıların ve Müslüman siyasi kümelerin bile kıyafet seçme hakkı ve bayan erkek eşitliği için başörtüsüz bayanlarla yan yana durmalarının da “ilginç” olduğunu belirten Avishan, şöyle konuştu: “Kadınlar günü bizim için bir özgürlük ve eşitlik sembolü olsa da ülkemizde ve dünyada var olan maddeleri değiştirmek için önemli ve amaçlı adımlar atmak gerekiyor. İranlılar olarak rejimimizde ıslahat yapılamaz, bu yüzden rejimi devirmek zorundayız! Fakat daha demokratik ülkelerde bayanlar ve erkekler, bayanlara karşı kanunları değiştirmek için yan yana durmalıdır. Hükümetlerinden her yıl yeni yasalar çıkararak bayana yönelik şiddeti azaltmalarını istemeliler. Bayanlar hükümet içinde daha çok yer almalı ve şiddet karşısında sessiz kalmamayı öğrenmeli.”
Yorumlar kapalı.