Kardiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Doğaç Okşen, ani vefat sebepleri hakkında açıklamalarda bulundu. Ani vefatın tarifini yapan Dr. Öğr. Üyesi Okşen, “Daha evvelce bilinen ölümcül bir hastalığı olmayan bireyin beklenmedik bir biçimde, şikâyetleri başladıktan 1-2 saat içerisinde hayatını kaybetmesi ani mevt olarak isimlendirilir. Ani vefatlar, toplumda ölümcül olarak bilinen kanser tiplerinden bile daha fazla insanın vefatına yol açmaktadır. Kişinin şikâyetleri başladıktan sonra ekseriyetle sıhhat kuruluşuna başvuracak kadar vakti olmadığından, dünya çapında ani vefat hala önemli bir sıhhat sorunudur. ABD’de sıhhat kayıtlarına nazaran yılda ortalama 400 bin kişi ani mevt sebebi ile kaybedilmektedir” diye konuştu.
ANİ VEFAT NEDENLERİ
Ani ölümlerin nedenlerini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Okşen, “Ani ölümlerin en önemli nedeni kalp damar tıkanıklığına bağlı gelişen kalp krizi ve ölümcül ritim bozukluklarıdır. 35 yaş altında genç popülasyonda ani mevt sebebi ile yapılan otopsilerde vefat nedeninin üçte ikisi kalp hastalıkları kaynaklıdır. Toplumda genel kanaat kalp hastalıklarının orta ve ileri yaş kümesine ilişkin bir hastalık olduğu tarafında olsa da, gelişen teknoloji endüstrileşen toplum ile birlikte genç bireylerde ağır sigara tüketimi, sentetik unsur kullanımı, hareketsiz hayat üslubu, ağır gerilim ve telaş, hazır ve ambalajlı besinler ile beslenme kalp hastalıklarının görünme yaşını epey erkene çekmiştir” tabirlerini kullandı.
NEFES DARLIĞI, ÇARPINTI, MORARMA GÖRÜLEBİLİR
Ani kardiyak vefatın ekseriyetle bulgu vermeden ortaya çıktığını söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Okşen, şunları kaydetti:
“Nefes darlığı, göğüs ağrısı, çarpıntı, bayılma, morarma, çabuk yorulma üzere bulgular verebilir. Bu şikâyetlerden rastgele birini yaşayan bireylerin, ailede 50 yaş altı ani mevt hikayesi olanların birtakım tetkikler ile birlikte incelenmesi önerilir. Ani kardiyak ölümlerin 50 binde 1’i genç atletlerde görülmektedir. Atletlerin yıllık kardiyolojik denetimleri yapılarak bu riskin en aza indirilmesi öngörülmektedir.”
KALP KRİZİ VE ANİ KARDİYAK VEFAT BİRBİRİNDEN FARKLI
Kalp krizi ve ani kardiyak mevt ortasındaki farklardan da bahseden Dr. Öğr. Üyesi Okşen, şu bilgileri paylaştı:
“Toplumda ekseriyetle bu iki terim birbirleri yerine kullanılsa da farklı kavramlardır. Kalp krizi, kalbe giden kan akışının kısmı yahut büsbütün durması ile gelişir. Mevt ile sonlanma ihtimali vardır ancak günümüz koşulları ile sağ kalım oranları epey yüksektir. Ani kardiyak mevt ise kalbin ansızın atmayı bıraktığı pompa gücü yapamadığı bir durumu söz eder. Çoklukla elektriksel bir sorun sonucunda meydana gelir. Elektriksel aktivitedeki bir aksaklık sistemli kalp atışını sekteye uğratır ve pompalama aksiyonu bozulur. Sonuç olarak beyin, akciğer birebir vakitte kalbin kendisinin kanlanması bozularak süratli bir halde şuur kaybolur, nabız atımı hissedilmez ve kişi tıbbi tedavi alamazsa mevt gerçekleşir.”
ERKEN MÜDAHALE HAYAT KURTARIR
Birey kötüleştiği vakit nasıl müdahale edilmesi gerektiğine değinen Dr. Öğr. Üyesi, “Kişinin karşılık verip vermediği denetim edilin ve süratlice etraftan yardım isteyin. Şayet etrafta size yardım edecek biri yok ise öncelikle 112 acil servis hizmetlerine durumu bildirin. Havalimanı, metro, alışveriş merkezi üzere toplumsal yerlerde kalp şok aygıtları (otomatik harici defibrilatörler- OED) mevcuttur. Şayet OED’ye ulaşabilirseniz, üzerindeki talimatları izleyerek kullanın. OED kullanımı için vakit kaybetmek yerine tesirli göğüs masajı (CPR) yapılması daha yararlıdır. Sırf göğse bası uygulanarak yapılacak bir CPR ile kişinin hayatta kalma bahtı 2, hatta 3 kat artmaktadır” açıklamasında bulundu.
ZAMANINDA YAPILAN DENETİMLERLE ANİ VEFATLAR AZALTILABİLİR
Kalp sıhhati açısından denetimlerin aksatılmamasına dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Okşen, şunları söyledi:
“Kalp sıhhati açısından şahısların muhakkak aralıklarla denetimlerinin yaptırılması, hem kalp hastalıklarının gelişmesi ve ilerlemesini hem de ani vefatları önlemenin birinci basamağıdır. Genetik geçişi olan ailesel hastalıkların bir kısmı ani vefata sebep verebilmektedir. Ailenizde, yakın akrabalarınızda beklenmedik ani gelişen bir vefat ile müsabakanız durumunda kesinlikle bir kardiyoloji uzmanı tarafından denetimden geçmelisiniz. Önemli rahatsızlıklar, kardiyoloji uzmanı tarafından yapılan kolay bir elektrokardiyografi ve ekokardiyografi ile kolaylıkla teşhis alabilmektedir. Doktorunuzun kuşkusu olması durumunda sizden ritim holter, efor testi, koroner BT anjiyografi, eğik masa testi üzere daha ileri testler isteyebilir. Bilhassa müsabakalı spor ve ağır idman yapan bireylerin belli aralıklar ile kardiyovasküler muayene olmaları kıymetlidir.”
2 YILDA BİR KAN BASINCINIZA, 5 YILDA BİR KOLESTEROLÜNÜZE BAKTIRIN
Kardiyoloji muayenesinin hangi aralıklarla yapılması gerektiğini anlatan Okşen, “Amerikan Kalp Cemiyeti 20 yaşından sonra her bireyin 2 yılda bir kan basıncı denetimi, her 5 yılda bir kolesterol testi yaptırmasını önermektedir. 40 yaşından sonra her birey en az 3 yılda bir kan şekeri denetimi yaptırmalıdır. Yüksek tansiyon, kolesterol yahut kan şekeri saptanması, sigara, obezite ve ailede kalp damar hastalıkları olması durumunda doktorunuz sizden daha sık kardiyoloji denetimi isteyebilir” dedi.
KALP SIHHATİNİ KORUYACAK TÜYOLAR
Dr. Öğr. Üyesi Okşen, kalp sıhhatini koruyacak tekliflerini şu halde sıraladı:
- “Sigara içmekten kaçının.
- Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta antrenman yapın.
- Meyve, zerzevat ve kepekli tahıllar dâhil olmak üzere besin açısından varlıklı yiyecekler yiyin.
- Trans yağ, doymuş yağ ve şekerle tatlandırılmış yiyecek ve içecek tüketiminizi sınırlayın.
- Kilonuzu yönetmek için adımlar atın.
- Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, insülin direnci, diyabet yahut başka sıhhat problemleriniz varsa, hekiminizin önerdiği tedavi planını uygulayın.”
Yorumlar kapalı.