The Wall Street Journal (WSJ) gazetesine nazaran bu hafta Suudi Arabistan’a programda olmayan bir ziyaret gerçekleştiren ABD’nin Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Yöneticisi William Burns, Körfez krallığının Çin’in arabuluculuğunda İran’la normalleşmesine Washington’ın ‘hazırlıksız yakalandığını’ belirtti.
‘Hayal kırıklığını’ iletti
WSJ’ye konuşan ismi açıklanmayan kaynaklara göre “Riyad tarafından hayal kırıklığına uğratıldık” diye sitem eden Burns, hem İran hem de Suriye ile yürütülen diplomasi karşısında Washington’ın ‘kendini gafil avlanmış hissettiğini’ vurguladı.
Oysa Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik Bağlantı Koordinatörü John Kirby, Suudi yetkililerin yaptıkları görüşmelerle ilgili Amerikan tarafını bilgilendirdiklerini söyleyerek kamuoyu önünde imgeyi kurtarmaya çalışmıştı.
Kaşıkçı cinayetinin tetiklediği kriz
ABD’nin uzun yıllardır cebinde bildiği müttefiklerinden olan Suudi Arabistan’la ilgileri, Başkan Joe Biden’ın 2020 seçimi kampanyasında Cemal Kaşıkçı cinayetinden Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ı (MbS) sorumlu tutup ‘parya’ muamelesiyle cezalandırmaktan kelam etmesinden beri berbatlaştı.
Petrol üretimi hengamesinde Biden’ın bileğini büktü
Fiili Suudi Hükümdarı pozisyonundaki MbS’nin Rusya ve Çin’le bağları geliştirip Çin’e petrol ve gaz ithalatında yuan kullanılması tarafında adımlar atması, Biden’ın petrol üretiminin artırılması için açtığı telefonlara çıkmayıp OPEC+’da petrol üretiminin kısılması kararları aldırarak Biden’ı Riyad’a ayağına ziyarete getirmesi, lakin petrol siyasetlerini değiştirmemesi, bunun üzerine Biden’ın Suudi Arabistan’ı Rusya’nın tarafını tutmakla suçlayıp misilleme tehdidinde bulunması, ancak hiçbir şey yapamaması, Washington’ı esasen köşeye sıkıştırmıştı.
Çin ve Rusya’nın çizdiği yoldan
Üstüne Çin’in Ortadoğu’nun baş diplomasi aktörü haline gelmesine kapı açan Suudi kraliyeti, Çin’in arabuluculuğunda Pekin’de Ortadoğu’daki baş hasmı İran’la mutabakat ve görüşmeler yaptı, Washington’ın bölge ülkelerine “Sakın ha” uyarısı göndermesine karşın Suriye’de Beşar Esad yönetimiyle de tıpkı yola girmeye yönelik adımlar attı. Bu ortada Suudi Arabistan’ın Çin ve Rusya’nın liderliğindeki Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) diyalog ortağı olma kararı da Kral Selman tarafından onaylandı.
Sıra Suriye’de
Bundan sonra İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’yi Riyad’da ağırlamaya hazırlanan Suudi kraliyetinin artık Şam Büyükelçiliği’ni yeniden açıp mayısta evsahipliği yapacağı Arap Birliği doruğuna Esad’ı davet etmesi bekleniyor.
Yorumlar kapalı.