Yeşil Sol Parti Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar, basın özgürlüğüne dönük engellemeler ve gazetecilerin maruz kaldığı hak ihlallerinin kapsamlı biçimde incelenmesi için Meclis araştırması açılmasını istedi. Çandar, önergenin münasebetinde “Özgür basın, adeta bir ‘tek sesli koro’ya dönüştürülmeye çalışılmaktadır. Bu durum, basın özgürlüğü kadar; demokratik bedellerin, temel hak ve özgürlüklerin de altını oymaktadır” dedi.
YSP Diyarbakır Milletvekili Cengiz Çandar ve partili milletvekilleri, Türkiye’de basın özgürlüğü ve gazetecilere yönelik hak ihlalleriyle ilgili Meclis araştırması önergesi verdi.
Çandar’ın verdiği önerge şöyle:
“Türkiye’de basın özgürlüğüne dönük baskılar gün geçtikçe artmakta; gazeteciler, taarruzların, kolluk güçleri tarafından uygulanan keyfi ve orantısız şiddetin, temelsiz soruşturma, yargılama ve mahkûmiyet kararlarının amacı haline getirilmektedir.
Anayasa’nın 26. hususunun tesirli biçimde uygulanması, basın özgürlüğüne ve gazetecilik faaliyetlerine dönük engellemelerin kapsamlı biçimde incelenmesi, gazetecilerin maruz kaldığı hak ihlallerinin araştırılması ismine Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve talep ederim.”
“Baskılar gün geçtikçe artmakta”
Önergenin münasebetinde ise şu sözler yer aldı:
“Türkiye’de gazetecilik mesleğine dönük baskılar gün geçtikçe artmakta; gazeteciler, hücumların, kolluk güçleri tarafından uygulanan keyfi ve orantısız şiddetin, temelsiz soruşturma, yargılama ve mahkûmiyet kararlarının amacı haline getirilmektedir. Basın özgürlüğünde gelinen durum ve özgür basını ‘susturma’ pratikleri, bağımsız kuruluşlar tarafından hazırlanan raporlarda en sarih biçimde ortaya konmaktadır.
“Türkiye, basın özgürlüğü konusunda ‘vahim’ kategorisine düşmüştür”
Uluslararası Hudut Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye; 180 ülke ortasında 165’inci sırada yer almaktadır. Endekse nazaran, geçtiğimiz yıla kıyasla, 16 sıra birden gerileyen Türkiye; basın özgürlüğü konusunda, Rusya, Afganistan, Pakistan, Libya ve Sudan’ın bile gerisinde kalarak ‘sorunlu’ kategorisinden en makus düzey olan ‘vahim’ kategorisine düşmüştür. RSF, Türkiye’nin içinde bulunduğu bu ‘dramatik’ gerilemede, ‘Kürt medyasına yönelik toplu tutuklama ve siyasi kutuplaşma kaynaklı tehditkâr toplumsal faktörlerin’ tesirini de vurgulamaktadır.
“Tutuklu gazetecilerin yüzde 80’inin ‘silahlı örgüt üyeliği’ ile suçlandığı vurgulanmaktadır”
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) tarafından hazırlanan 2022-2023 Basın Özgürlüğü Raporu’na nazaran son bir yılda; -en az- 96 gazeteci fizikî atağa uğramış, 43 gazeteci kelamlı olarak tehdit edilmiş, 8 basın kurumu maksat gösterilmiştir. Bahsi geçen raporda, 3 Mayıs 2023 tarihi prestijiyle 47 gazetecinin gazetecilik faaliyeti nedeniyle cezaevinde olduğu belirtilmekte, tutuklu gazetecilerin yüzde 80’inin ‘silahlı örgüt üyeliği’ ile suçlandığı vurgulanmaktadır.
“İktidarın otoriter idare anlayışı, muhalif olan tüm gazetecileri gaye aldığı dikkati çekmektedir”
İktidarın merkeziyetçi ve otoriter idare anlayışı ile sistematikleşen cezalandırma pratiklerinin, istisnasız biçimde, bağımsız ve muhalif olan tüm gazetecileri maksat aldığı, bununla birlikte fazlalaşan biçimde Kürt gazeteciler üzerinde ağırlaştığı dikkati çekmektedir.
2017 yılında Diyarbakır’daki Nevruz kutlaması sırasında üniversite öğrencisi Kemal Kurkut’un polis tarafından öldürülmesini fotoğraflayan gazeteci Abdurrahman Gök’e ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla dava açılmış ve mahpus cezası verilmiştir. Van’da 11 Eylül 2020’de, Servet Turgut ve Osman Şiban’ın askerler tarafından azap gördüğünü ortaya çıkaran Mezopotamya Ajansı muhabirleri Adnan Bilen, Zeynep Durgut, Cemil Uğur, Jinnews muhabiri Şehriban Abi, gazeteci Nazan Sala hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ suçlamasıyla dava açılmıştır. Gazetecilerden Nazan Sala ‘örgüt propagandası’ yaptığı gerekçesiyle ceza almıştır.
“Özgür basın, adeta bir ‘tek sesli koro’ya dönüştürülmeye çalışılıyor”
Son olarak, Tatvan Belediyesindeki taşınmazlarla ilgili yolsuzluk argümanlarını gündeme getiren Gazeteci Sinan Aygül, 17 Haziran 2023 tarihinde, Tatvan Belediye Lideri Mehmet Emin Geylani’nin resmi muhafazası olan polis memuru ve belediye vazifelileri tarafından taarruza uğramıştır. Atakla öldürülmenin eşiğine gelen Sinan Aygül’ün kanlar içindeki imgeleri milletlerarası kamuoyuna da yansımıştır. Gazeteci Aygül, saldırganların ‘Bir daha Lider hakkında yazarsan geberirsin’ diye tehditte bulunduklarını da bildirmiştir. Özgür basın, adeta bir ‘tek sesli koro’ya dönüştürülmeye çalışılmaktadır. Bu durum, basın özgürlüğü kadar; demokratik kıymetlerin, temel hak ve özgürlüklerin de altını oymaktadır.
“Meclis araştırması açılması için gereğini arz ve talep ederim”
Bu bağlamda, Anayasa’nın 26. hususunun tesirli biçimde uygulanması, basın özgürlüğüne ve gazetecilik faaliyetlerine dönük engellemelerin kapsamlı biçimde incelenmesi, gazetecilerin maruz kaldığı hak ihlallerinin araştırılması ismine Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve talep ederim.”
Yorumlar kapalı.