Ayşe Sayın
Geçen periyot muhalefetin takviye vermemesi üzerine komite evresi tamamlanıp genel konseyde görüşülemeyen teklifin Meclis’in yeni yasama yılının başlayacağı Ekim ayından sonra yine TBMM’ye sunulması planlanıyor.
Yerel seçimlerden evvel başörtüsü düzenlemesini Meclis’e getirmeyi planlayan AKP ve MHP’nin bir sonraki amacı ise muhalefeti “yeni anayasa” masasına oturtmak.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, Meclis’in yeni periyodunda yaptığı birinci küme toplantısında “yeni yasama devrinde başörtüsü sorununu anayasayla teminat altına alalım” daveti yaptı.
Erdoğan, seçimler öncesinde gündeme gelen lakin tekliflerinin dikkate alınmaması üzerine anayasa değişikliğine dayanak vermeme kararı alan muhalefete de “Ama dürüst olmazsanız yalnızca küme toplantısı salonunda değil 780 bin kilometrekarelik vatan toprağında sizi milletimize bangır bangır anlatacağım,” kelamlarıyla yüklendi.
AKP ve MHP’nin seçimler öncesi Meclis’e sunduğu iki unsurluk anayasa değişikliği, başörtüsüne anayasal garantinin yanı sıra aileyi “kadın ve erkeğin evlenmesi” ile kurulabileceğini karara bağlıyor.
Erdoğan’ın son anayasa çıkışı, lokal seçim kampanyasında muhalefeti başörtüsü ve LGBTİ bireyleri amaç alan aile düzenlemesi üzerinden maksat alacağı iletisi olarak yorumlanıyor.
Seçim sürecinde de Erdoğan ve AKP sözcüleri sık sık muhalefeti “LGBTİ’ci olmakla” eleştirmişti.
İki evreli plan
AKP’de anayasa değişikliği için iki etaplı plan yapılıyor.
İlk kademede başörtüsüne ait anayasa değişikliğinin Ekim ayından sonra Meclis gündemine getirilmesi planlanıyor.
AKP ve MHP’nin seçim vaatleri ortasında yer alan “yeni sivil anayasa” için ise daha geniş bir vakit aralığı öngörülüyor ve bunun için 2012’de uygulanan siyasi partilerin eşit temsille yer aldığı “anayasa uzlaşma komisyonu” üzere bir uzlaşma tabanı arayışının gündeme gelebileceği belirtiliyor.
Komisyon evresi tamamlanan iki unsurluk anayasa değişikliği, Meclis’in seçimlerle yenilenmesi nedeniyle kadük olmuştu.
AKP ve MHP’nin, başörtüsü ve aileye ait bu teklifi, yeni ittifak ortaklarının da imzasıyla yine Meclis’e sunması bekleniyor.
Eksik sayıyı tamamlama hedefi
Meclis’te 323 sandalyeye sahip olan Cumhur İttifakı ortağı partilerin sayısı anayasa değişikliği yapmaya yetmiyor.
İktidar kanadı, 14 Mayıs seçimlerinden sonra parlamentodaki “milliyetçi-muhafazakâr” tartının artması nedeniyle anayasa değişikliği için daha uygun bir taban olduğunu düşünüyor.
Geçen devir Saadet Partisi’nin anayasa değişikliğine dayanak vermeme kararına rağmen o devir partinin Meclis’teki tek milletvekili olan Abdulkadir Karaduman’ın anayasa değişikliğine dayanak verdiğine işaret ediliyor.
Yeni devirde de Saadet Partisi’nin yanı sıra Meclis’e yeni giren ve küme kurma arayışını sürdüren Gelecek Partisi ve DEVA Partisi’nin başörtüsüne ait anayasa değişikliğine takviye verebileceği hesabı yapılıyor.
AKP bu değişiklik için kalan az sayıdaki milletvekili takviyesi konusunda ise UYGUN Parti’yi işaret ediyor.
İYİ Parti geçen periyot anayasa değişikliği görüşmelerinde kendi tekliflerinin dikkate alınması şartıyla dayanak verme eğilimindeydi.
Ancak CHP ile o devir Altılı Masa’da yer alan YETERLİ Parti son anda tekliflerin dikkate alınmamasına reaksiyon göstererek değişikliğe takviye vermeme kararı almıştı.
İktidar kanadı seçim sonrasında “ittifak dağıldı” açıklamaları yapan ve CHP’yle daha aralı olacağı düşünülen DÜZGÜN Parti’nin de dayanağıyla değişikliğin parlamentodan geçmesini artık daha imkanlı görüyor.
Muhalefetin anayasa değişikliğine takviye vermemesi halinde ise seçimler öncesinde bir sefer daha “halka şikâyet” kozunu kullanma hesabı yapıyor.
“Sivil anayasa için 60 unsurluk müktesebat temel alınabilir”
AKP ve MHP’nin anayasa değişikliği gayesinin ikinci evresini ise “yeni sivil anayasa” gayesi oluşturuyor.
AKP kurmayları baştan sona yenilenmiş bir anayasa için Meclis’te geniş bir uzlaşmanın zarurî olduğuna dikkat çekiyor ve bunun için de yeni bir düzenek gündeme gelebileceğini tabir ediyorlar.
2011’de tüm siyasi partilerin eşit temsiliyle oluşturulan anayasa uzlaşma kurulunda 60 husus üzerinde uzlaşıldığı anımsatılarak, yeni anayasa için bu çalışmanın temel alınabileceği tabir ediliyor.
İktidar kanadında ayrıyeten MHP’nin geçen devir AKP’ye ilettiği 100 unsurluk anayasa değişikliği teklifiyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AKP’nin bu mevzuda yaptığı çalışmaların güncellenerek gündeme getirilebileceğine dikkat çekiliyor.
AKP Küme Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada öncelikli gündemlerinin yeni sivil bir anayasa olacağını tabir etmişti.
Akbaşoğlu, 2011-2012’de yapılan anayasa değişikliği çalışmalarında uzlaşılan unsurlara dikkat çekerek bunların temel alınabileceğine işaret etmişti:
“Öncelikli olarak yöntemin, metodun belirlenmesi gerekmektedir. Daha evvel bir deneyim var. 2011 yılında bütün partiler bir kurul kurmak ve üye vermek suretiyle, makul etaplarda bir ortaya gelmek suretiyle, toplumun farklı kesitleriyle bir ortaya gelmek suretiyle, TBMM’de bir kurul kurdu.
“Burada oluşan bir müktesebat var. Büyük bir birikim var. Geçmişte 82 Anayasası’nda yapılan çalışmalarda 60’a yakın hususta bütün partilerin uzlaşısı kelam konusuydu.
“Hem geçmişte yapılan çalışmaları irdeleyip, onu da baz alıp bunun üzerinden yahut partilerin yaklaşımları çerçevesinde oluşabilecek farklı bir yordamla daima birlikte tekrar toplumun beklentisi olan yeni bir anayasanın milletimize kazandırılması talebi ve telaffuzunu ete kemiğe büründüreceğiz.”
Muhalefet ne yapacak?
İktidar kanadından gelen anayasa değişikliği teklifleri konusunda ise muhalefette şimdiden hal almama eğilimi var.
İktidarın başörtüsü ve aile düzenlemesini “seçim kozu” olarak kullanabileceğini düşünen muhalefet partilerinin yaklaşımı, “Önce tekliflerini ortaya koysunlar, konseylerimizde değerlendiririz” biçiminde.
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin HDP’ye hazine yardımının kesilmesini reddeden Anayasa Mahkemesi’ne yönelik kelamlarını anımsatan birtakım CHP kurmayları da “Bu anlayışla nasıl Anayasa masasına oturalım?” diyor.
Yorumlar kapalı.