Prof. Dr. Selva Demiralp / Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi*
Hafta sonuna hakikat merkez bankası lideri olacak ismin Hafize Gaye Erkan olacağı bilgisi basında yer aldı. Medyaya sızan bilgiler, akıllara sakinlik verecek kadar sıra dışı özgeçmiş bilgilerine işaret etti.
Neydi bu sıra dışı özgeçmiş? H. Gaye Erkan’ın ABD’nin en itibarlı okullarından Princeton’dan bir sene içinde finansal mühendislik doktorası aldığı, ABD’nin en genç finans profesörü olduğu üzere göz kamaştırıcı ve çelişkili birtakım bilgilerdi bunlar. Biraz araştırıldığında aslı olmadığı görülen fakat Türk kamuoyu için birileri tarafından uygun görülmüş bu yaldızlama yeni merkez bankası lideri adayı hakkında güzel bir izlenim bırakmadığı üzere birtakım soru işaretlerini de beraberinde getiriyor.
Gaye Erkan’ın Princeton diploması elbet vazifeye gelmesi durumunda yerine geçeceği Şahap Kavcıoğlu’nun özgeçmişinden çok daha parlak bir mesleğin evrakı. Bunun ötesinde bir yaldızlamaya gereksinimi yoktu. O disiplinde yetişmiş, ABD’de bankacılık sisteminde şahsen çalışmış bir insanın KKM’yi “bir taşla beş kuş vurmak, faiz indirirken enflasyonu da düşürmek” halinde yorumlamayacağını ve yüzde 40’lardan devralacağı enflasyonu düşürmek için ortodoks siyasetleri savunacağını kestirim ediyorum.
Ancak kendisi gelmeden evvel paketlenmiş ve yaldızlanmış uydurma bilgilerin sunulması, bu çarpıtmaların CEO olarak çalıştığı First Republic Bank’in batış deneyimini gizleme emelli olduğunu düşündürüyor. Bu durum ise çok gereksinimi olan kredibilite ve samimiyetin önüne geçtiği üzere Şimşek’in periyot teslim merasimi sırasında altını çizdiği “şeffaflık” ve “tutarlılık” prensiplerine gölge düşürüyor.
Kredibilitesi yüksek, maliyeti düşük tahlil mümkün mü?
Bir tarafta 2018 yılında Mehmet Şimşek’in olaylı bir halde misyondan uzaklaştırılması deneyimi var. Öbür yanda Gaye Erkan ile ilgili daha kendisi gelmeden basına servis edilen düzmece yaldızlamalar var. Tüm bunların üzerinde ise “faiz düşerse enflasyon düşer” inancı ve “önemsizleştirilmiş” bir merkez bankası var. Bu çerçevede ortodoks siyasetlerin ön kuralı olan kredibilite kazanılıp iktisadın yaraları sarılabilir ve minimum maliyetle düzlüğe çıkılabilir mi?
Kredibilitesi zayıf bir iktisat idaresi beklenti idaresi yapamaz. Yani enflasyonu maliyetsiz yoldan düşüremez. Faizi sıkıp ekonomiyi daraltıp bu suretle “acı reçeteyi” yüksek dozda verip enflasyonu düşürmek mümkün. Beceri ise reçetenin dozunu minimumda tutup sahip olduğunuz kredibilite sayesinde beklentileri aşağıya çekebilmek. Bu düşük maliyetli tahlili elde edebilmek için Mehmet Şimşek ve grubu kâfi kredibiliteyi elde edilebilir mi?
* Bu kısım, Selva Demirel’in BBC Türkçe için kaleme aldığı “Mehmet Şimşek iktisatta yeni bir sayfa açabilecek mi?” başlıklı makaleden alınmıştır. Makalenin tamamı için …
Yorumlar kapalı.