Bilim insanları bir müddettir Avrupa, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika’yı kavuran sıcak hava dalgasının insan kaynaklı iklim krizinin tesirinden bağımsız oluşmasının neredeyse imkansız olduğunu buldu. Uzmanlar çok sıcakların en fazla vefata sebep olan felaketler ortasında yer aldığı konusunda uyarıyor.
Aşırı hava olaylarının iklim kriziyle bağını inceleyen World Weather Attribution çatısı altındaki bilim insanları tarafından yapılan araştırmaya nazaran global ısınmanın tesiriyle Güney Avrupa’yı tesiri altına alan ve Türkiye’de de hissedilen sıcak hava dalgası 2,5 derece daha sıcak yaşanıyor.
Buna nazaran kömür, petrol üzere fosil yakıtların kullanımı ve endüstriyel hayvancılık üzere insan faaliyetlerinin bir sonucu olan global ısınma, Çin’in birtakım bölgelerinde sıcak hava dalgası görülmesini 50 kat daha muhtemel hale getirdi.
Uzmanlar çabucak hemen bütün ülkelerin, ölümcül sonuçları olan çok sıcaklara karşı hazırlıksız olduğu konusunda uyarıyor.
Kızılhaç Kızılay İklim Merkezi’nden araştırmanın müelliflerden biri olan Julie Arrighi, “Sıcak en ölümcül felaket çeşitleri ortasında yer alıyor” diyor.
Temmuz ayında Çin’in birtakım bölgelerinde, Amerika Birleşik Devletleri’nin güneyinde ve İspanya’da sıcaklık rekorları kırıldı. Çok sıcaklar nedeniyle birçok bölgede kırmızı alarm verildi ve milyonlarca insan bundan etkiledi.
Küresel ortalama sıcaklıklarla birlikte Kuzey Atlas Okyanusu’nda deniz yüzeyi sıcaklıkları da son haftalarda rekor kırdı.
Uzmanlar, sıcaklıklardaki artış düzeyi ve suratının “benzeri görülmemiş” seviyede olduğunu söylüyor ve önümüzdeki periyotta daha fazla rekorun kırılabileceği konusunda uyarıyor.
Yunanistan’daki orman yangınları nedeniyle hafta sonu binlerce insanın kaldıkları otelleri boşaltmak zorunda kaldı.
Uzmanlar, sıcak ve kuru havanın yangının daha kolay yayılması için elverişli şartlar yarattığını söylüyor.
Son sıcak hava dalgasının iklim kriziyle kontağını anlamak isteyen bilim insanları bilgisayar modellerini kullanarak atmosferdeki sera gazı düzeyini değiştirdiler.
Buna nazaran sera gazı salımları olmasaydı sıcak hava dalgası Kuzey Amerika’yı 2°C; Çin’i ortalama 1°C daha az ısıtacaktı.
Çalışma Haziran ayında başlayan El Nino tesirini de dikkate alıyor. El Nino Pasifik Okyanusu’nda ısınan suların yüzeye yükselmesi ve sıcak havanın atmosfere itilmesiyle dünya genelinde sıcaklıkları artırıcı tesir yapıyor.
Bilim insanları El Nino’nun sıcak hava dalgasının şiddetinin artmasında küçük bir hisse sahibi olduğunu buldu. Asıl faktörse fosil yakıtların kullanılmasına bağlı global ısınmaydı.
Çalışmanın müellifleri, bulgularının artık “nadiren” görülmediğini ve dünyanın daha yüksek sıcaklıklara ahenk sağlaması gerektiğini vurguluyor.
Bu ahenk uğraşları ortasında insanların ısıya sağlam meskenler inşa etmesi, sıcaktan korunmak için “soğuk merkezler” oluşturması ve daha fazla ağaç dikmek üzere tedbirler yer alıyor.
İnsan faaliyetleri nedeniyle dünya sanayi öncesi periyoda kıyasla dünya 1,1C daha sıcak.
Bilim beşerlerine nazaran, dünya fosil yakıtları bu süratte tüketmeye devam ederse, sıcaklık artışı 2C’ye ulaşacak, bu olaylar her iki ila beş yılda bir gerçekleşecek.
Uzmanlar, çok sıcakların bilhassa yaşlılar ortasında çok önemli hayat tehditi oluşturabileceğini söylüyor. Bir araştırmaya nazaran, Avrupa’da geçen yılki sıcak hava dalgaları 61 binden fazla ek vefata neden oldu.
Londra’daki Imperial College London’da İklim Bilimci Friederike Otto, “Bu çalışma, daha evvel bildiklerimizi doğruluyor. İklim değişikliğinin şu anda yaşadıklarımızda ne kadar tesirli olduğunu bir defa daha gösteriyor” dedi.
Yorumlar kapalı.